หลายคนที่ใช้คอมพิวเตอร์สมัยใหม่ คงรู้จักกับ SSD หรือ M.2 ที่ถือเป็นหนึ่งในนวัตกรรมการเก็บข้อมูลที่เร็วกว่าเดิมมาก ๆ เพราะเป็นการใช้เทคโนโลยี NAND flash ที่ไม่ต้องใช้กลไกหมุนแบบฮาร์ดดิสก์ (HDD) ดังนั้นถ้าใครกำลังมองหาการอัปเกรดอุปกรณ์ในเครื่อง การเปลี่ยน M.2 SSD อาจเป็นตัวเลือกที่หลายคนคิดถึง แต่คำถามที่ตามมา คือ ถ้าเราเปลี่ยน M.2 แล้ว ต้องลง Windows ใหม่หรือไม่? บทความนี้จะอธิบายข้อสงสัยนี้ในเชิงลึก
รู้จักกับ M.2 SSD
ก่อนที่จะตอบคำถาม เรามาทำความรู้จักกับ M.2 SSD กันก่อน M.2 เป็นฟอร์มแฟคเตอร์ของ SSD ที่มีขนาดเล็กบางกว่า SSD แบบ SATA และมีประสิทธิภาพในการอ่าน/เขียนข้อมูลที่เร็วกว่า โดยเฉพาะรุ่นที่ใช้มาตรฐาน NVMe (Non-Volatile Memory Express) ซึ่งสามารถส่งข้อมูลผ่าน PCIe bus ทำให้มีความเร็วสูงขึ้นมาก ซึ่งถือว่าเหมาะกับการใช้งานที่ต้องการความเร็วสูง เช่น การบูตเครื่อง การเล่นเกม การตัดต่อวิดีโอ หรือการใช้งานหนัก ๆ อื่น ๆ
คำตอบของคำถาม: ต้องลง Windows ใหม่ไหม?
คำตอบของคำถามนี้ขึ้นอยู่กับการตั้งค่าของระบบและการใช้งาน M.2 SSD ตัวเก่า/ใหม่ โดยแบ่งเป็นสถานการณ์ต่าง ๆ ดังนี้:
1. ถ้าเปลี่ยน M.2 SSD ใหม่และย้าย Windows จากเดิม
หากคุณต้องการย้าย Windows จาก M.2 ตัวเก่ามายังตัวใหม่ คุณไม่จำเป็นต้องลง Windows ใหม่ แต่คุณต้องทำการ Clone ระบบปฏิบัติการจาก M.2 ตัวเก่าไปยังตัวใหม่ วิธีนี้จะช่วยให้คุณสามารถใช้งาน Windows ได้เหมือนเดิม โดยไม่ต้องติดตั้งซอฟต์แวร์ใหม่หรือเปลี่ยนการตั้งค่าใด ๆ ขั้นตอนนี้สามารถทำได้ด้วยโปรแกรม Clone อย่างเช่น Macrium Reflect, EaseUS Todo Backup หรือ Acronis True Image ที่จะช่วยคัดลอกทุกอย่างจาก SSD ตัวเก่ามายังตัวใหม่ โดยรวมถึงระบบปฏิบัติการ, ไฟล์ส่วนตัว, และโปรแกรมทั้งหมด
อย่างไรก็ตาม การทำ Clone นี้มีข้อควรระวังคือ
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่า SSD ตัวใหม่มีขนาดความจุเพียงพอสำหรับข้อมูลจาก SSD ตัวเก่า
- ปิดการใช้งาน Secure Boot ชั่วคราวใน BIOS หากระบบไม่ยอมให้บูตจาก SSD ใหม่หลังจากการ Clone
2. ถ้าติดตั้ง M.2 SSD ใหม่เป็นอุปกรณ์เสริม
ในกรณีที่คุณติดตั้ง M.2 SSD ใหม่เป็นไดรฟ์เสริมโดยไม่ต้องการย้าย Windows จาก M.2 ตัวเก่าหรือจากฮาร์ดดิสก์หลัก คุณไม่จำเป็นต้องติดตั้ง Windows ใหม่เลย เพียงแค่ทำการติดตั้ง M.2 SSD แล้วไปที่ Disk Management ใน Windows เพื่อทำการฟอร์แมตและตั้งชื่อไดรฟ์ หลังจากนั้นก็สามารถใช้งาน M.2 SSD ใหม่สำหรับการเก็บข้อมูลเพิ่มเติมได้ทันที
3. ถ้าต้องการติดตั้ง Windows ใหม่บน M.2 SSD ตัวใหม่
ในบางกรณี หากคุณต้องการติดตั้ง Windows ใหม่บน M.2 SSD ที่เพิ่งเปลี่ยนหรือเพิ่มเข้ามา คุณสามารถทำได้ โดยการดาวน์โหลดไฟล์ติดตั้ง Windows ลงในแฟลชไดรฟ์ แล้วทำการติดตั้งตามขั้นตอนปกติ เมื่อทำการบูตเครื่องจากแฟลชไดรฟ์ คุณสามารถเลือก M.2 SSD ตัวใหม่เป็นไดรฟ์หลักในการติดตั้งได้ แต่ต้องตรวจสอบให้แน่ใจว่าได้ทำการสำรองข้อมูลสำคัญทั้งหมดก่อน
ข้อดีและข้อเสียของการลง Windows ใหม่
การลง Windows ใหม่อาจมีข้อดีหลายอย่าง เช่น
- ทำให้ระบบสะอาด ไม่มีไฟล์ตกค้างจากการใช้งานก่อนหน้า
- ลดปัญหาที่เกิดจากไฟล์ระบบเสียหาย
- เหมาะสำหรับการเริ่มใช้งานคอมพิวเตอร์ใหม่หรือติดตั้งโปรแกรมใหม่ทั้งหมด
แต่ในทางกลับกัน การลง Windows ใหม่ก็อาจมีข้อเสียเช่น
- คุณต้องทำการติดตั้งโปรแกรมที่ใช้งานอยู่ใหม่ทั้งหมด
- ต้องตั้งค่าระบบและฟีเจอร์ต่าง ๆ ใหม่ตามที่คุณเคยตั้งไว้
- อาจต้องใช้เวลามากกว่าการ Clone ระบบจาก SSD ตัวเก่า
สรุป
หากคุณเปลี่ยน M.2 SSD และไม่ต้องการยุ่งยากกับการติดตั้ง Windows ใหม่ การ Clone ระบบจาก SSD ตัวเก่ามายังตัวใหม่เป็นวิธีที่ดีที่สุด แต่หากคุณต้องการเริ่มต้นใหม่ด้วย Windows ใหม่ การลง Windows ใหม่ก็เป็นทางเลือกที่ดี ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความสะดวกและความต้องการของผู้ใช้งาน